HST

Feit gecontroleerd

Is HST veilig?

Door de menopauze navigeren kan moeilijk zijn. Dit komt deels doordat je lichaam minder oestrogeen begint aan te maken – een hormoon dat een rol speelt bij een hele reeks functies van je lichaam. Als je worstelt met de symptomen die met de menopauze gepaard gaan, kan hormoonsubstitutietherapie (HST) helpen, maar is het altijd veilig?

Ten eerste is iedereen uniek – dus verschillende mensen kunnen bij verschillende behandelingen verschillende bijwerkingen ervaren. De vorm van HST die gebruikt wordt, de soorten hormonen die het bevat en wanneer het voor het eerst gebruikt wordt, kunnen allemaal de effecten beïnvloeden. Je leeftijd en gezondheidstoestand kunnen ook de veiligste soort en vorm van HST voor jou bepalen. Je arts kan je adviseren welke HST voor jouw leeftijd en medische voorgeschiedenis het meest veilig kan zijn.

Medisch beoordeeld door

Houze Kausar, Medisch Adviseur

Inhoudstafel

Medisch beoordeeld door

Dr. Houze Kausar

Medisch Adviseur

op 12 september, 2022.

Was dit artikel nuttig?

HST voordelen en risico's

Er zijn verschillende soorten HST, zoals tabletten, gels, pleisters, pessaria en implantaten. Je kunt ook uitsluitend Oestrogeen of gecombineerde HST (waar zowel oestrogeen als progesteron in zit) krijgen, die zowel als cyclische als continue behandeling kan komen.

Door het scala aan medicijnen dat voor menopauzale vrouwen beschikbaar is, is er dus waarschijnlijk altijd wel een vorm die bij je past. HST is uitsluitend op voorschrift verkrijgbaar, je zal dus met een arts moeten praten voor je een beslissing kunt nemen en je kuur kan beginnen.

Wat zijn de voordelen van HST?

HST kan helpen om veel menopauzale symptomen te verlichten, zoals opvliegers, stemmingswisselingen, vaginale droogheid en een verminderde zin in seks . Het kan ook een aandoening helpen voorkomen die bekend staat als osteoporose (waarbij je botten zwak en broos worden). Studies tonen aan dat deze ziekte meer voorkomt bij postmenopauzale vrouwen . HST kan het voor vrouwen ook vergemakkelijken om op gewicht te blijven.
Een voordeel van het gebruik van gecombineerde HST is dat het je risico op baarmoederkanker kan verminderen dat ongeveer 3% uitmaakt van alle bij vrouwen gediagnosticeerde kankers . Afhankelijk van je symptomen en je medische voorgeschiedenis, kunnen de voordelen van HST opwegen tegen de risico’s. Het beste is om met een arts te praten om je mogelijkheden te bespreken.

Zijn er risico's bij het gebruik van HST?

De bijwerkingen van HST kunnen variëren afhankelijk van het type medicatie dat je voorgeschreven krijgt. Hoewel gecombineerde HST het risico op baarmoederkanker kan verminderen, wordt het ook in verband gebracht met een kleine verhoging van het risico op het ontwikkelen van borstkanker . Het langdurig innemen van HST kan het risico verhogen, maar deze risico’s beginnen af te nemen zodra je met de behandeling stopt. Je moet met je arts spreken voor je met HST stopt.
Ook het risico op bloedstolsels neemt iets toe als je HST-tabletten neemt, maar er zijn aanwijzingen dat er geen verhoogd risico is als je HST-gels of pleisters gebruikt . Hartziekten en beroertes kunnen ook een zorg zijn voor wie HST-tabletten neemt, maar als met HST vóór de leeftijd van 60 jaar begonnen wordt, zijn deze risico’s over het algemeen zeer gering . In de meeste gevallen wegen de voordelen van HST wel op tegen de risico’s, maar dit moet altijd per individu beoordeeld worden.

Waarom zijn er verschillende soorten HST?

Verschillende vrouwen hebben verschillende behoeften, afhankelijk van hun gezondheidstoestand, de fase van de menopauze waarin ze zich bevinden, en hun persoonlijke voorkeur. Sommige HST kan voor sommige vrouwen gewoon niet veilig zijn, terwijl andere samen met andere hormonen moeten worden ingenomen. Dit betekent dat, wat je omstandigheden ook zijn, je hoogstwaarschijnlijk een vorm van HST zult kunnen vinden die veilig en geschikt voor je is om te gebruiken.

Is HST met alleen oestrogeen veilig?

HST met alleen oestrogeen verhoogt het peil van oestrogeen in je lichaam, en het is voor sommigen veiliger dan voor anderen. Zo kan het je risico op baarmoederkanker verhogen , en hoe langer het gebruikt wordt, hoe groter het risico.
Daardoor wordt HST met alleen oestrogeen meestal alleen aangeboden aan vrouwen die een hysterectomie hebben ondergaan – omdat hun risico om baarmoederkanker te krijgen dan onbestaande is. Als het wordt voorgeschreven aan iemand die geen hysterectomie heeft ondergaan, moet ze daarnaast ook progesteron innemen. Dit kan in de vorm van een tablet, gel of een contraceptief ‘spiraaltje’ zoals Mirena of Jaydess.

Is het veilig om gecombineerde HST te gebruiken?

Gecombineerde HST is voor de meeste vrouwen de veiligste optie. Het verlicht de symptomen van de menopauze en vermindert het risico op baarmoederkanker. De risico’s zijn lager bij gecombineerde HST omdat progesteron de endometriumgroei stopt die wordt veroorzaakt door te veel oestrogeen [6]. Ook al zijn er enkele risico’s bij het gebruik van gecombineerde HST, deze nemen meestal af nadat je gestopt bent met het innemen of gebruiken ervan.

Wat zijn de verschillen tussen continue en sequentiële HST?

Continue HST houdt in dat je elke dag zonder pauze je medicijnen inneemt. Dit geldt voor gecombineerde HST en HST met alleen oestrogeen. Sequentiële HST, ook bekend als cyclische HST, wordt normaal gesproken aanbevolen voor vrouwen die gecombineerde HST gebruiken. Er zijn twee verschillende soorten sequentiële HST:

Maandelijks – oestrogeen wordt elke dag ingenomen, terwijl progesteron er tijdens de laatste veertien dagen van je menstruatiecyclus naast, wordt ingenomen. Meestal aanbevolen voor vrouwen die regelmatig ongesteld zijn.
3-maandelijks – oestrogeen wordt elke dag ingenomen, terwijl progesteron er om de 3 maanden gedurende veertien dagen naast, wordt ingenomen. Meestal aanbevolen voor vrouwen met onregelmatige menstruatie.

Hoelang is het veilig om HST te blijven gebruiken?

Hoelang het veilig is om HST te blijven gebruiken, verschilt per persoon. Je leeftijd en gezondheid spelen een grote rol in hoe lang je het veilig kunt innemen, maar er is uiteindelijk geen tijdslimiet aan hoe lang je HST kunt innemen. De meeste vrouwen kunnen stoppen met het gebruik van HST zodra hun symptomen zijn gestopt. Dit is meestal 2-5 jaar nadat ze zijn begonnen, maar voor sommigen kan het langer zijn.

Wanneer je van HST afstapt, moet je geleidelijk de dosering verminderen in plaats van in één keer te stoppen. Naarmate je ouder wordt, nemen de risico’s van het gebruik van HST toe, vooral na je 60e. Overleg met je arts hoelang je HST moet blijven gebruiken.

Is HST veilig voor vroeg beginnende menopauze?

HST is veilig bij een vroege menopauze en kan zelfs gunstig zijn voor je gezondheid. Er zijn aanwijzingen dat HST-gebruik bij vrouwen met een vroege of vroegtijdige menopauze het risico op hart- en vaatziekten in de toekomst kan verminderen. Ook kan het de ontwikkeling van osteoporose voorkomen door je botdichtheid op peil te houden, en het zorgt ook voor je urine- en vaginale gezondheid.

Is het veilig om HST te nemen na je 60e?

Naarmate je ouder wordt, nemen de risico’s van het gebruik van HST toe. HST nemen na je 60e kan je risico op hart- en vaatziekten verhogen, vooral als je hypertensie (hoge bloeddruk) hebt, door de verstijving van je slagaders naarmate je ouder wordt. Door lagere doses te nemen, in de vorm van pleisters of gels, kan HST na je 60e veiliger worden. Je algemene gezondheid bepaalt of je al dan niet HST moet gebruiken als je ouder bent dan 60.

Zijn alle vormen van HST veilig om te gebruiken?

Alle vormen van HST zijn veilig te nemen, maar sommige zijn veiliger dan andere. De geschiktheid van de HST hangt af van wie het gebruikt. Er zijn vijf verschillende vormen van HST beschikbaar:
Tabletten
Pleisters
Gels
Pessaria
Implantaten
Hoewel elke vorm wordt gebruikt om de symptomen van de menopauze te behandelen, hebben sommige vormen meer voordelen voor sommige personen dan voor andere. Voor je een beslissing neemt, moet je de voor- en nadelen van elke vorm met je arts bespreken.

De veiligheid van HST-tabletten

Tabletten zijn een van de meest voorkomende vormen van HST. Je hoeft maar één tablet per dag in te nemen, dus ze zijn een eenvoudige en effectieve behandelingsmethode voor de menopauze. Je kunt zowel gecombineerde HST als uitsluitend oestrogeen HST in tabletvorm krijgen. In vergelijking met andere vormen van HST is het belangrijkste risico van HST-tabletten de grotere kans dat je een bloedstolsel krijgt, maar de kans dat dit gebeurt, is gering. Voor de meeste vrouwen is het vermoedelijk veiliger om een pleister te gebruiken dan een tablet.

Zijn er verhoogde risico's verbonden aan de HST-pleister?

Huidpleisters zijn een andere veel voorkomende vorm van HST. De werking ervan is dat je ze op je huid aanbrengt en ze om de paar dagen vervangt. Je kunt zowel gecombineerde als uitsluitend oestrogene HST-pleisters krijgen. Als je het moeilijk vindt eraan te denken elke dag een tablet in te nemen, dan zijn huidpleisters misschien een meer geschikte optie voor je. Door de langzame en voortdurende absorptie van hormonen verhogen patches je risico op een bloedstolsel niet, dus ze kunnen als een veiliger optie beschouwd worden.

Moet ik progesteron nemen met oestrogeengel?

Oestrogeen gel wordt een steeds populairdere vorm van HST. De gel wordt gebruikt door het eenmaal per dag op je huid te wrijven. Net als patches verhoogt het je risico op bloedstolsels niet. Omdat oestrogeen gel een behandeling is die alleen oestrogeen bevat. Als je geen hysterectomie hebt ondergaan, moet je naast deze vorm van HST apart progesteron nemen om je risico op baarmoederkanker te verkleinen.

Wat zijn de risico's van vaginale oestrogeen?

Vaginaal oestrogeen komt in de vorm van crèmes, pessaria of ringen. Elk van deze werkt door in je vagina ingebracht te worden. Vaginaal oestrogeen is goed om vaginale droogheid te verlichten, maar het is niet erg effectief om te helpen bij andere menopauzesymptomen zoals opvliegers. Deze vorm van HST brengt niet de gebruikelijke risico’s met zich mee, en het verhoogt het risico op het ontwikkelen van borstkanker niet. Ook als je je baarmoeder nog hebt, kun je vaginaal oestrogeen gebruiken zonder progesteron te hoeven innemen.

Langdurig gebruik van een pessarium is ook een veilige en effectieve manier gebleken om vaginale droogheid te verlichten en de urinegezondheid van vrouwen in de menopauze op peil te houden.

Deze pagina is medisch beoordeeld door Dr. Houze Kausar, Medisch Adviseur op 12 september, 2022. Volgende herziening gepland op 12 september, 2025.

Hoe we informatie verzamelen.

Als we je statistieken, gegevens, opinies of een consensus voorleggen, vertellen we je waar die vandaan komen. En we presenteren gegevens alleen als klinisch betrouwbaar als ze afkomstig zijn van een gerenommeerde bron, zoals een door de staat of de overheid gefinancierde gezondheidsorganisatie, een medisch tijdschrift met collegiale toetsing, of een erkende analyse- of gegevensinstantie. Lees meer in ons redactioneel beleid.

Laat ons je helpen beter te kiezen.

Terug naar het begin