Feit gecontroleerd 
Als je seks hebt, dan denk je waarschijnlijk ook aan voorbehoedsmiddelen. Het bestaande aanbod is namelijk voornamelijk bestemd voor vrouwen, behalve dan condooms. Wat kan een man doen die controle wil over zijn reproductieve gezondheid? Anticonceptie voor mannen heeft historisch gezien nooit kunnen rekenen op wetenschappelijke belangstelling of de culturele goedkeuring van een pil, maar vooruitgang dringt zich op. Anticonceptie voor mannen – met inbegrip van, jawel, de pil – is in aantocht. Alleen is het er voorlopig nog niet. Anticonceptie voor mannen is veel gecompliceerder dan voor vrouwen. Daarom duurt het zo lang voordat het eerste medicijn op de markt komt. "Bij vrouwen moet je één eisprong per maand blokkeren; bij mannen is het veel gecompliceerder, je moet alle miljoenen zaadcellen blokkeren die een man elke dag produceert.
Ondanks dat er momenteel geen FDA goedgekeurde hormonale medicatie is, bestaan er wel anticonceptie mogelijkheden voor mannen. En terwijl de wetenschap verder tovert, kun je via ons de volgende bescherming gebruiken en een kijkje nemen wat de toekomst van anticonceptie voor mannen in petto heeft.
Er zijn geen anticonceptiepillen voor mannen, al is uit onderzoek gebleken dat 83% de pil best wel zou willen slikken. De financiering van anticonceptiemiddelen voor mannen is lastig te verkrijgen is gebleken, en bij de pogingen die tot nu toe zijn ondernomen waren er te veel bijwerkingen om de proeven door te laten gaan, ook al zijn de bijwerkingen van anticonceptiemiddelen voor mannen vaak dezelfde als die voor vrouwen: stemmingswisselingen, gewichtstoename en acne.
Een veelbelovende anticonceptiepil voor mannen is DMAU, of dimethandrolone undecanoate dat de productie van sperma blokkeert. Net als de pil voor vrouwen wordt DMAU dagelijks oraal ingenomen, hoewel de kans bestaat dat het ook in de vorm van een injectie verkrijgbaar zal zijn. Uit een recent onderzoek blijkt dat 80% van de deelnemers tevreden was over het gebruik van DMAU gedurende 28 dagen en 54% gaf aan dat ze de pil als primaire anticonceptiemethode zouden gebruiken. Er zijn meer studies nodig voordat de FDA een pil als DMAU zou goedkeuren, het is echter een grote stap vóórwaarts.
Een tweede pil doorstond in 2019 menselijke gezondheidstesten. Onder een nog minder aansprekende naam dan DMAU, werkt 11-beta-MNTDC op vrijwel dezelfde manier: door een mannelijk hormoon te combineren met progestin, één van de twee hormonen die voorkomen in samengestelde anticonceptiepillen voor vrouwen.
Het is tegenwoordig zo dat nieuwe soorten anticonceptiepillen aan strenge tests worden onderworpen voordat ze door de FDA worden goedgekeurd en in de plaatselijke apotheek verkrijgbaar zijn – maar dat was niet altijd het geval. Door de zedelijkheidswetten die begin en midden 1900 van kracht waren, was het testen van geboortebeperking gewoon niet mogelijk. In een vroeg stadium werd een studie vermomd als een “vruchtbaarheidsstudie”, terwijl een grotere studie plaatsvond in Puerto Rico, waar de vrouwen die de experimentele medicatie innamen geen informatie kregen over de gevaarlijke bijwerkingen die experimentele medicatie kan hebben. In de eerste fase van de studie zijn drie vrouwen overleden.
Na het “succes” in Puerto Rico vond een tweede studie plaats in Amerikaanse psychiatrische inrichtingen, waar zowel mannen als vrouwen de pillen toegediend kregen zonder hun instemming. De eerste anticonceptiepil, Enovid, werd in 1957 goedgekeurd.
Moderne ethiek- en veiligheidsnormen dwingen een langzamer verloop van de wetenschap af. Terwijl er in zeven jaar tijd een goedkeuring voor Enovid was, zijn er voor mannen geen hormonale alternatieven, ondanks de vooruitgang die in zeventig jaar is geboekt voor vrouwen.
De koppen op het internet mogen dan soms luiden: “Geboortebeperkingspil voor mannen geannuleerd”, in werkelijkheid gaan de studies gewoon door. DMAU werd getest in 2019 en 2020, en de studie voor 11-beta-MNTDC is aan de gang sinds de bekendmaking ervan in 2019. Maar wanneer krijgen we eindelijk een FDA goedgekeurde anticonceptie voor mannen? Om eerlijk te zijn, niemand is in staat dat te achterhalen. Maar zodra dat wel het geval is, zal het veilig, doeltreffend en met een laag risico op bijwerkingen zijn. De moeite waard om op te wachten.
Mogelijk heb je al gehoord van Vasalgel, de anticonceptie voor mannen, een soort RISUG of omkeerbare remming van sperma onder begeleiding. Beschouw het als Vasectomie Lite – merk op de “vas” in beide woorden. Omdat dit geen gel is die op de penis wordt aangebracht zoals zaaddodende gel in de vagina, (waarover later meer) maar eerder een polymeergel die in de zaadleiders wordt geïnjecteerd. In plaats van de spermaproductie te verminderen, blokkeert het de spermastroom. In theorie heeft het dus minder bijwerkingen, en het is de enige anticonceptiemethode voor mannen die zowel langdurig als omkeerbaar is.
De anticonceptiegel voor mannen werd met succes getest op mannelijke resusapen[7] en mocht in 2019 een subsidie van 200.000 dollar voor preklinische studies ontvangen, maar moet nog verder gaan naar proeven op mensen.
Bestaat mannelijke geboortebeperking? Zeker, maar niet als dat pilletje dat je je waarschijnlijk voorstelt. Hier zijn de beschikbare anticonceptiemiddelen voor mannen, gaande van de effectieve, maar onwaarschijnlijke abstinentie tot het vertrouwde condoom.
Er zijn twee soorten: mannelijke en vrouwelijke condooms. Het condoom voor de man gaat over de penis en het condoom voor de vrouw gaat in de vagina.
Vooral het condoom voor mannen is in trek, omdat hij gemakkelijk te gebruiken is, relatief goedkoop en bij correct gebruik tot 98% doeltreffend. Als bonus beschermen condooms je ook tegen bepaalde seksueel overdraagbare aandoeningen.
Spermicide doet precies wat het zegt: het doodt sperma. Spermicide is een vorm van geboortebeperking en blokkeert de toegang tot de baarmoederhals (het laagste deel van de baarmoeder) en verhindert dat de zaadcellen naar de eicel zwemmen. Het is verkrijgbaar in de vorm van gel, crème, schuim, zetpil en zelfs tabletten, en het moet vóór de seks in de vagina worden ingebracht om te functioneren. Spermicide is verkrijgbaar in de meeste drogisterijen en hoeft niet te worden voorgeschreven, eenvoudig verkrijgbaar dus, hoewel het niet de meest effectieve vorm van anticonceptie is, is Spermicide voor 70% doeltreffend om een zwangerschap te voorkomen. Het wordt het best gebruikt naast een barrièremethode zoals een condoom.
Daarnaast is er een vaginale pH-regelaar, Phexxi, die beschikbaar is in de VS, maar een gelicentieerde behandeling in Europa wil worden, die sperma immobiliseert in plaats van het te doden, mits voorschrift, dus een man kan het niet kopen.
Het tegenovergestelde van geslachtsgemeenschap, is geslachtsverkeer waarbij geen sprake is van penetratie. De term "penetrerende seks" verwijst doorgaans naar anale of vaginale penetratie en omvat geen orale seks. Geslachtsverkeer omvat evenmin orale seks – in plaats daarvan gaat het om alles van zoenen tot knuffelen en wederzijdse masturbatie.
De terugtrek methode, ook wel de pull-out methode of terugtrekken genoemd, is een anticonceptiemethode waarbij de penis vóór de zaadlozing uit de vagina wordt verwijderd. Het idee is om penetrerende seks te hebben, maar het sperma uit de vagina te houden. Voor de hand liggende voordelen: het is gratis, je hebt geen voorraad of voorschrift nodig, en het heeft geen bijwerkingen.
Het nadeel is dat het helemaal niet effectief is. Zorgen dat je je op het juiste moment terugtrekt, is lastig, en bovendien kan voorvocht zaadcellen bevatten. Om de terugtrek methode veiliger te maken, kun je overwegen als back-up noodanticonceptie bij de hand te hebben en de terugtrekking te combineren met een barrièremethode zoals condooms.
De meest effectieve vorm van geboortebeperking is helemaal geen seks hebben, hoewel dit voor de meeste mensen niet echt praktisch is. In een situatie zonder condoom en als je niet helemaal van seks wilt afzien, kun je het risico op zwangerschap beperken door alleen orale seks te bedrijven en penetrerende seks te vermijden. Op lange termijn is dit echter geen ideale oplossing en het beschermt je niet tegen soa's.
Natuurlijke gezinsplanning wordt ook wel de vruchtbaarheid bewuste methode (FAM) of de ritme methode genoemd, waarbij de vruchtbaarheid van de vrouw gedurende haar hele cyclus in acht wordt genomen en seks wordt gepland op de dagen waarop de kans om zwanger te worden het kleinst is. Dit klinkt misschien nog riskanter dan zich terugtrekken, maar natuurlijke gezinsplanning kan in feite tot 99% effectief zijn als het consequent (en correct) wordt gedaan.
Er bestaan drie noemenswaardige FAM's – de lengte van de menstruatiecyclus, de dagelijkse lichaamstemperatuur en veranderingen in het cervixslijm – waarvan men een of alle methoden kan gebruiken. Om het cijfer "tot 99% effectief" te halen, moet je ze alle drie gebruiken; als je er maar één gebruikt, daalt de effectiviteit tot ongeveer 76-88%, afhankelijk van de methode die je kiest.
Omdat natuurlijke gezinsplanning is gebaseerd op het tijdstip van de eisprong, is het niet echt een anticonceptiemethode voor mannen – het is echter verstandig om anticonceptie als een verantwoordelijkheid van beide partners te beschouwen.
De meest effectieve geboortebeperking voor mannen is een procedure die vasectomie heet. Deze ingreep voor geboortebeperking, ook wel sterilisatie van de man genoemd, heeft een doeltreffendheid van meer dan 99%, maar vergt tijd (ongeveer 3 maanden) en een behoorlijke verbintenis. En hoewel vaak wordt gezegd dat vasectomie omkeerbaar is, hangt het van verschillende factoren af of dat ook echt zo is, namelijk hoe lang geleden de operatie heeft plaatsgevonden.
In tegenstelling tot de momenteel onderzochte anticonceptiepillen voor mannen (die de productie van sperma beperken) en spermicide (dat sperma doodt), zorgt een vasectomie ervoor dat er geen zaadcellen in je sperma terechtkomen. Dat gebeurt door het doorsnijden of blokkeren van de zaadleider, een buis in uw scrotum die het sperma naar de penis leidt. De vas deferens is waar de vasectomie zijn naam aan dankt.
Vasectomie is een poliklinische ingreep, dit betekent dat u niet de hele nacht in het ziekenhuis hoeft te blijven, maar alleen gedurende de afspraak. De chirurgische ingreep zelf is in minder dan 20 minuten klaar. Bij sterilisatie wordt een klein stukje van de zaadleiders weggenomen. De zaadleiders worden dan afgesloten, zodat de zaadcellen niet meer kunnen ontsnappen. Bij een zaadlozing komt alleen zaadvocht vrij, zonder zaadcellen. Je moet heel zeker weten dat je in de toekomst geen kinderen meer wilt krijgen, want vasectomie is een definitieve vorm van anticonceptie en in principe onomkeerbaar.
Kan een man anticonceptiepillen nemen? Ja, maar aangeraden is het niet. Tenminste als je geen cisgender man bent. Als je een transseksuele man bent, is het mogelijk je voorgeschreven hormonale anticonceptie te blijven gebruiken, ook al onderga je ook een testosteron hormoontherapie.
Anticonceptie voor vrouwen werkt door de introductie van synthetische versies van twee hormonen die al in het lichaam van een cisgender vrouw aanwezig zijn: oestrogeen en progestageen. Het kunstmatig veranderen van het peil van deze hormonen kan de ovulatie stoppen of verminderen, het baarmoederhalsslijm dikker maken (en zo een barrière vormen die sperma buiten houdt) en het baarmoederslijmvlies dunner maken, zodat eicellen zich minder goed kunnen hechten en groeien.
Omdat cisgender mannen niet zwanger kunnen worden, heeft het geen nut om de pil te nemen. Als je er per ongeluk een of twee inslikt, is de kans klein dat je er iets van merkt – positief of negatief. Maar een man die regelmatig vrouwelijke anticonceptiepillen slikt, zal uiteindelijk een aantal oestrogene bijwerkingen krijgen, variërend van een zachtere huid tot een verminderd libido en mogelijk de ontwikkeling van borstweefsel.
Transgender vrouwen kunnen beter ook geen pil nemen. De hoeveelheid oestrogeen is veel lager dan in de hormonen die een arts zou voorschrijven voor de overgang, maar brengt een veel hoger risico van diep-veneuze trombose met zich mee.
Er zijn medicijnen en behandelingen die vruchtbaarheidsproblemen bij mannen kunnen veroorzaken – zoals testosterontherapie en cocaïnegebruik – die echter niet als geboortebeperking mogen worden gebruikt. De vruchtbaarheid van mannen hangt over het algemeen samen met het aantal zaadcellen. Anabole steroïden, bepaalde ontstekingsremmers voor reumatoïde artritis en de ziekte van Crohn, chemotherapie en kruidenmiddelen zoals Tripterygium wilfordii kunnen de productie van sperma stopzetten.
De belangstelling voor TRT (testosteron vervangingstherapie) als anticonceptiemiddel voor mannen is toegenomen, omdat studies een verband leggen tussen hoge testosteronspiegels en een laag aantal zaadcellen. TRT is echter niet goedgekeurd om op deze manier te worden gebruikt. Voor iets zo belangrijk als anticonceptie mag je nooit een niet-goedgekeurde methode gebruiken.
Hoe we informatie verzamelen.
Treated hanteert strikte richtlijnen voor bronvermelding en baseert zich op peer-reviewed studies, academische onderzoeksinstellingen en medische verenigingen. We vermijden het gebruik van tertiaire referenties. Je kunt meer te weten komen over hoe we ervoor zorgen dat onze inhoud nauwkeurig en actueel is door ons redactioneel beleid te lezen.
Heb je een onderwerp waarvan je wilt dat we het in een toekomstig artikel behandelen? Laat het ons weten.
Meld je aan voor onze nieuwsbrief om het laatste nieuws.
Disclaimer: De informatie op deze pagina is geen vervanging voor professioneel medisch advies, diagnose of behandeling. Heb je vragen of zorgen over je gezondheid, praat dan met een arts.
(En laat ook je email achter, zodat we je kunnen laten weten als we een artikel schrijven op basis van je suggestie).
Als er een bepaalde behandeling of aandoening is die je zoekt, vertel het ons en we zoeken het voor je uit.
Stel hier je vraag, of vertel ons als je een probleem op onze site hebt gevonden.
Als je een fout gemaakt hebt bij de geslachtskeuze, kun je die wijzigen door hieronder op 'Annuleren' te drukken en je geslacht te veranderen. Als je het juiste geslacht hebt ingevoerd, maar een fout hebt gemaakt bij de keuze van de behandelingscategorie, kun je een andere categorie kiezen door hieronder op 'Kies andere behandeling' te drukken.
Je hebt kortgeleden een wijziging van je behandelplan aangevraagd dat nu wordt herzien.
Zodra onze clinicus je verzoek heeft bekeken, laten we het je weten.
Onze voorschrijvende arts heeft al behandelingssuggesties voor je gedaan.
Je kunt een optie bekijken en uitkiezen vanuit je account.
Je hebt al een behandeling voor ter beoordeling bij de arts.
Je hebt een consult dat wordt nagekeken. Onze clinicus zal binnenkort contact met je opnemen.
Je hebt al een behandelplan voor op pauze staan. Je kunt dit opnieuw starten of wijzigingen aanbrengen vanuit je account.
We nemen snel contact met je op. We streven ernaar alle vragen binnen één werkdag te beantwoorden.
Je bent aangemeld voor onze nieuwsbrief. Houd je inbox in de gaten voor de laatste updates.
Door op 'Schrijf je nu in' te klikken ga je akkoord met ons Privacybeleid.
